اکسیژن ساز ، بای پپ ، سی پپ

ماسک NIV

ماسک‌های مختلفی برای درمان یا کمک به بیماران توسط دستگاه‌ وجود دارد. امروز قصد داریم در مورد انواع ماسک niv برای دستگاه‌های کمک‌تنفسی صحبت کنیم. ماسک NIV به معنای ماسک غیر تهاجمی است. niv مختصر عبارت Non-invasive ventilation است. تهویه غیرتهاجمی یا همان ماسک NIV عبارت است از انتقال اکسیژن از طریق ماسک صورت و راه هوایی داخل تراشه. تهویه‌ی غیرتهاجمی  به روشی برای کمک به تنفس بیمار گفته می‌شود که در آن برای تسهیل تنفس به جای روش‌های تهاجمی مانند اینتوبه کردن از انواع ماسک استفاده می‌‌شود. NIV با کاهش کار تنفس و بهبود تبادل گاز به مزایای فیزیولوژیکی نسبت به تهویه مکانیکی معمولی دست می‌یابد.

اکسیژن‌درمانی با روش‌های غیرتهاجمی

اگر بصورت کلی بخواهیم به انواع ماسک غیر تهاجمی اشاره کنیم می‌توانیم بصورت زیر لیست کنیم:

• تهویه مکانیکی کنترل شده
• کمک/کنترل تهویه تنفس خود به خودی (پشتیبانی از فشار)
• فشار مثبت پیوسته مسیر جریان هوا
• پشتیبانی فشار دو سطح
• تهویه کمکی متناسب

 به طور کلی اکسیژن‌درمانی با روش‌های غیرتهاجمی به دو روش تجویز می‌شود :

• سیستم جریان زیاد اکسیژن یا های فلو
• سیستم جریان کم اکسیژن

ماسکی که برای سیستم با جریان زیاد اکسیژن تجویز می‌شوند نازال کانولا با جریان بالا (HFNC) است.

ماسک niv برای سیستم با جریان کم اکسیژن

ماسک‌هایی که برای سیستم با جریان کم اکسیژن تجویز می‌شوند نیز عبارتند از:

• نازال کانولا (سوند بینی) : از متداول‌ترین روش‌های اکسیژن‌رسانی است زیرا استفاده از آن بسیار راحت بوده و قیمت مناسبی دارد.

• ماسک ساده‌ی اکسیژن : غلظت بالاتری از اکسیژن را نسبت به نازال کانولا به بیمار می‌رساند.
• ماسک‌های ذخیره‌کننده‌ی اکسیژن : این ماسک niv با استنشاق مجدد بخشی از هوای بازدم (Partial Rebreathing Mask) معمولا برای بیمارانی استفاده می‌شود که در روند جداسازی از دستگاه هستند.

• ماسک بدون استنشاق مجدد هوای بازدم (Non Rebreathing Mask) :معمولا برای افرادی استفاده می‌شوند که سطح اشباع اکسیژن در خونشان بسیار پایین است.

انواع ماسک NIV

ماسک‌های niv انواع گوناگونی دارند که می‌توان آن‌ها را به سه دسته تقسیم‌بندی کرد:

1. ماسک‌ نازال (ماسک بینی)

از ماسک‌های نازال معمولا برای ونتیلاسیون بلندمدت، هیپوکسمی حاد یا مواردی از این دست استفاده می‌شود. بالشتک این ماسک niv طرحی مثلثی شکل دارد که تمام قسمت بینی را پوشش می دهد و به خوبی روی آن فیکس می‌شود، از این رو گزینه‌ای مناسب برای افرادی است که در طول خواب زیاد تکان می‌خورند. این ماسک‌ها می توانند جریان هوا را با فشار بالایی اعمال کند. همچنین، استفاده از ماسک‌های نازال کمک می‌کند بیمار عمل خوردن و نوشیدن را راحت‌تر انجام دهد و آسان‌تر حرف بزند.

نکاتی در مورد ماسک نازال

با توجه به این که ماسک‌های نازال در طراحی‌های گوناگون و اندازه‌های مختلف تولید می‌شوند، گزینه‌ای محبوب میان کاربرانند. این تنوع به آن‌ها اجازه می‌دهد ماسکی را انتخاب کنند که کاملا اندازه‌ی صورتشان باشد و نشتی ندهد. از دیگر مزایای این نوع ماسک این است که گزینه‌ای مناسب برای افراد مبتلا به کلاستروفوبیا محسوب می‌شوند. پیشنهاد می‌شود.

• ماسک نازال بالشی یا پیلو (Nasal Pillow Mask)

بالشتک‌های نازال که کوچک‌ترین نوع ماسک‌ niv نازال هستند، از تیوب‌های سیلیکونی درست شده‌اند و دقیقا زیر سوراخ‌های بینی و داخل آن جای‌گذاری می‌شوند. استفاده از این نوع ماسک بیشتر برای افراد عینکی و کسانی پیشنهاد می‌شود که ممکن است دیگر انواع ماسک‌ها برایشان کوچک باشند.

• ماسک‌های نازال گهواره‌ای (Nasal Cradle Mask)

نوع دیگری از ماسک‌های نازال، هستند که طراحی آن‌ها باعث می‌شود فرد آزادی بسیاری هنگام خوابیدن داشته باشد.

2. ماسک‌ صورت

رایج‌ترین ماسک‌ niv برای استفاده‌ی افرادی هستند که دچار نارسایی‌های حاد تنفسی می‌شوند، زیرا معمولا در این شرایط بیمار با دهان نفس می‌کشد. به طور کل ماسک‌های صورت بیشتر برای افرادی مورد استفاده قرار می‌گیرند که از دهان نفس می‌کشند یا دچار انسداد و گرفتگی در ناحیه‌ی بینی هستند. علاوه بر این، در صورتی که فرد هنگام استفاده از ماسک نازال دچار نشتی هوا شود، ممکن است این ماسک برای او تجویز شود.

• ماسک تمام صورت یا دهان و بینی (Full Face Mask)

این ماسک niv شبیه به یک مثلث است و دهان و بینی فرد را کامل می پوشاند. ماسک دهان و بینی، معمولا توسط پزشک برای افرادی تجویز می شود که در حین خواب از دهان نفس می کشند یا در بینی شان نوعی انسداد وجود دارد.

• ماسک‌های کلاه‌خودی یا هلمت (Helmet)

این نوع ماسک‌ها که کمتر از دیگر انواع ماسک niv مورد استفاده قرار می‌گیرند، اصلا در ایران موجود نیستند، با این حال اخیرا مصرف رو به رشدی داشته‌اند. هلمت‌ها طراحی به خصوصی دارند که بر اساس آن حلقه‌ای گردن و شانه‌ها را به هم متصل کرده و کلاه مخصوصی روی سر قرار می‌گیرد. در این کلاه محفظه‌ای برای ورود گاز و محفظه‌ی دیگری برای خروج گاز تعبیه شده است تا تبادل گاز به خوبی انجام شود.

کاربرد ماسک NIV

تهویه غیر تهاجمی یک درمان موثر برای بخش قابل توجهی از بیماران مبتلا به نارسایی حاد تنفسی است. موفقیت تهویه غیر تهاجمی ، به عوامل متعددی بستگی دارد ، یکی از مهمترین آنها انتخاب رابط مناسب است. انتخاب و کاربرد رابط در بیماران مبتلا به نارسایی حاد تنفسی یک چالش قابل توجه برای هر تیم درمانی است. در شرایطی که برای بیمار تهویه‌ی غیرتهاجمی تجویز می‌شود، موفقیت روش‌های درمانی تا حد زیادی به نوع ماسک مربوط می‌شود. افراد می‌توانند از انواع ماسک برای درمان با دستگاه‌های کمک‌تنفسی استفاده کنند. با این حال، انتخاب نوع ماسک به عوامل گوناگونی وابسته است که مهمترین آنها شامل موارد زیر است:

• عادات تنفسی بیمار
• راحتی ماسک
• نوع دستگاه کمک‌تنفسی
• شرایط بیمار

روش کار با ماسک niv

در برخی موارد لازم است برای نتیجه‌گیری بهتر، بیمار ماسک خود را هر چند وقت یک بار تغییر دهد. و نوع دیگری را امتحان کند که متناسب با شرایط وی در آن زمان باشد. لازم به ذکر است علاوه بر نوع دستگاه و نوع ماسک، طول نازال کانولا نیز می‌تواند در روند درمان تاثیرگزار باشد و می‌بایست در نظر گرفته شود. برای مثال طول نازال کانولا در اکسیژن‌ساز های پالسی نباید بیشتر دو متر باشد. زیرا ممکن است دستگاه اصلا نتواند هیچ تنفسی را تشخیص بدهد.

در اکسیژن‌سازهای ثابت نیز بهتر است طول شلنگ اکسیژن از 5 متر بیشتر نشود تا کیفیت روند درمان افت نکند. در کل مهم‌ترین نکته‌ای که در رابطه با ماسک‌ها می‌بایست در نظر داشته باشیم این است که فارغ از نوع ماسک، اندازه، راحتی و تناسب آن با نیازمان را نیز در نظر بگیریم. از فروشگاه آزطب می‌توانید بهترین ماسک NIV مناسب دستگاه تنفسی خود را خریداری کنید.